6 heerlijke herfstwandelingen

1 Sporenpad, Voorsterbos bij Kraggenburg

Flevoland • 2,8 km • starten eindpunt: parkeerplaats Leemringweg

Het Voorsterbos is een waar paddestoelenparadijs. Van de 3500 soorten die Nederland rijk is, vind je er in het Voorsterbos maar liefst 800! Paddestoelen gedijen goed bij de grote variatie aan grondsoorten, veel overgangen en vooral veel vochtige omstandigheden. Een deel van de route loopt door zogenaamde ‘struinnatuur’. Hier kun je zelf je pad kiezen. Geen avonturier? Dan is er ook gewoon een pad dat je kunt volgen.

2 ‘s-Gravelandse Buitenplaatsen

Noord-Holland • 17 km • start- en eindpunt: Natuurmonumenten Bezoekerscentrum Gooi en Vechtstreek

Tijdens je wandeling kom je verschillende tuinstijlen tegen. Aan het begin van de achttiende eeuw worden bij deze landhuizen baroktuinen aangelegd: strak en geometrisch van opbouw, met lange lanen en een sterrenbos. Later raakt deze Franse stijl uit de mode en gaan de tuinen op de schop: er komen natuurlijke tuinen met heuvels, waterpartijen en romantische doorkijkjes. Exotische bomen en struiken, zoals de rododendron en rode beuk doen hun intrede. Vlak bij de huizen worden een moestuin en een slangenmuur aangelegd. Juist door deze variatie verveelt deze route nooit. Van uitzichten op verkleurende bossen tot prachtige details van de landhuizen zelf. In het Spanderswoud kom je in de herfst ogen tekort. Je vindt er prachtige waterpartijen met kronkelende paden. Tussen de bomen vind je allerlei soorten paddestoelen, waaronder veel vliegenzwammen, je weet wel: die rode met witte stippen.

3 Goorven, door de Oisterwijkse bossen

Noord-Brabant • 4,3 km • start- en eindpunt: Natuurmonumenten Bezoekerscentrum Oisterwijk

Ruim een eeuw geleden dreigden deze bossen gekapt te worden en de vennen drooggelegd. Gelukkig werd daar een stokje voor gestoken en kun je nu nog steeds genieten van het bijzondere landschap. De Goorvenwandeling is in de herfst het mooist. Dan komen overal de kleurrijke paddestoelen tevoorschijn die het bos een sprookjesachtige sfeer geven. In de spiegelende vennen langs de route zorgt de reflectie van verkleurende bomen voor fotogenieke momenten. Je komt onderweg langs het Goorven en het Witven. Goor betekende vroeger moeras. Het was een plek waar turf werd gestoken. Een klus waar je behoorlijk vies van werd. Iedereen kon aan het einde van de dag zien dat je in het goor had gewerkt, vandaar de nieuwe betekenis van het woord. Het Witven stond ooit bekend om zijn witte, zandige bodem. Later waren het vooral witte waterlelies die het voedselrijk geworden ven kleur gaven. Na een grote schoonmaakactie in de jaren negentig is de blinkend witte zandbodem grotendeels teruggekeerd. Het moerashertshooi, een bijzonder geelgekleurd plantje, groeit hier nu weer. Meer weten over de Oisterwijkse Bossen en Vennen? Loop dan het Bezoekerscentrum Oisterwijk in, bij het eindpunt van de route, en geniet nog even na met een hapje en drankje in Groot Speijck.

4 Trekvogelroute Schiermonnikoog

Friesland • 18 km • start- en eindpunt: informatiecentrum Het Baken

Elk voor- en najaar vliegen miljoenen trekvogels langs de Waddenzee. Na een lange vlucht landen ze graag op Schiermonnikoog om te rusten en even bij te tanken. Deze vogeltrekroute brengt je langs de beste plekken om vogels te spotten op het eiland. Vrij snel na de start heb je vanaf de bank van Banck een prachtig uitzicht over het Rif Schiermonnikoog en kun je de vogels goed zien zonder ze te verstoren. Het Rif is een gigantische hoogwatervluchtplaats. Met hoogwater rusten er aan de randen van het Rif grote groepen scholeksters, tureluurs, wulpen, bergeenden en meeuwen. Onderweg zijn er nog tientallen vogelsoorten te bewonderen. Wil je echt goed zicht hebben? Vergeet dan vooral je verrekijker niet!

5 Kaapse Bossen, bij Doorn

Utrecht • 5 km • start- en eindpunt: parkeerplaats Groene Entree Kaapse Bossen

Midden in het Nationaal Park Utrechtse Heuvelrug vind je een glooiend bosgebied vol natuurschoon en cultuurhistorie. Ontdek het zelf: wandel door brede beukenlanen of over slingerende bospaadjes. Langs boswallen, eikenhakhout en de Doornse kei. Boven op uitkijktoren De Kaap wacht je een geweldig uitzicht. En daarna? Nog even nagenieten bij theehuis Helenaheuvel. Deze route is ook zeer geschikt voor kinderen. Onderweg is er van alles te doen: een uitkijktoren, klimbomen, bijzondere stenen en zand en heel veel blaadjes om mee te spelen.

6 Sint-Pietersberg

Zuid-Limburg • 10,8 km • start- en eindpunt: parkeerplaats Oog van Sint Pieter

Het is eigenlijk een heuvel, maar we noemen het een berg. Zo voelt het ook wel als je hier wandelt. Dit zuidelijkste stukje Nederland tussen Maastricht en België is haast on-Nederlands mooi. De zeldzame kalkhellingen en het unieke microklimaat maken het gebied tot een uniek vlinder-, oehoe-, vleermuis- en plantenparadijs. Op de kop van de berg ligt Fort Sint Pieter, een indrukwekkend verdedigingswerk voor de stad Maastricht. Op de top van het fort heb je een geweldig uitzicht op de stad en op het Maasdal rondom.

Deze grensoverschrijdende wandelroute start bij Fort Sint Pieter. Als je daar de trap opgaat, kom je eerst langs de westhelling van de berg (of eigenlijk plateau) met mooie vergezichten. De route gaat verder door het ENCI-bos met paddestoelen en zwammen op omgevallen bomen. Sta even stil en haal diep adem... ruik je de geur van de herfst? Een stukje verderop bereik je België. Hier loop je door het Maasbos. Na een flink stuk wandelen langs de Maas, kun je bij Buitengoed Slavante genieten van een kop koffie met heerlijke Limburgse vlaai én van het uitzicht. Via de oostzijde van de berg kom je dan weer terug bij het fort.

Kijk voor de routebeschrijvingen en meer informatie op Natuurmonumenten.nl

PRODUCTIE: ERICA HOLMES. MET DANK AAN: NATUURMONUMENTEN. FOTO’S: H. VAN VARIK (BOOM MET ZWAMMEN), ILJA ZONNEVELD (LEPELAARS), RUUD HEUVELMANS (KERK), GETTY IMAGES, SHUTTERSTOCK, DREAMSTIME.