Charles beleeft historische dagen

Militair spektakel, een carnavaleske optocht van heren en dames in rijkelijk versierde mantels en pluimhoeden en een week met koetsen en paarden, races, weddenschappen en uitzinnige hoeden. Dat is in het kort het programma voor de Britse koning (in) halverwege de maand juni. Het begint met de officiële viering van zijn of haar verjaardag en eindigt een week later met de laatste paardenrennen van Royal Ascot. Tussendoor komen de Knights (ridders) en Lady Companions van de Orde van de Kousenband bijeen op Windsor Castle, waar een dienst wordt gehouden in St George's Chapel en een lunch in het kasteel. De plechtigheden en de paardensport zorgen ervoor dat de koninklijke familie een week lang volop in de schijnwerpers staat. Daarbij is de ‘verpakking’ – het uiterlijk vertoon – belangrijker dan de inhoud.

VERJAARDAG

Een Britse monarch heeft recht op twee verjaardagen. Dat is de eigenlijke geboortedag – in het geval van koning Charles is dat 14 november, wanneer hij 75 jaar wordt – en een ‘officiële’ aan het begin van de zomer. Dat laatste is 263 jaar geleden eens afgesproken omdat dan de kans op redelijk weer groter is dan in andere maanden. Tegenwoordig wordt de feestdag gepland op een zaterdag in juni en de viering geschiedt met de zogenoemde King's Birthday Parade, beter bekend als Trooping the Colour. Dat betekent zoveel als het tonen van de kleuren – de regimentsvaandels – aan de verzamelde troepen.

Vroeger was dat belangrijk. De kleuren van een regiment boden een verzamelpunt op het slagveld. Daar konden troepen maar al te gemakkelijk gedesoriënteerd raken of van hun eenheid gescheiden.

Tegenwoordig is het tonen van de kleuren een spektakelstuk dat elk jaar wordt opgevoerd op Horse Guards Parade, met deelname van 1400 soldaten, 200 paarden en 400 leden van muziekkorpsen. Het is een eerbetoon aan de soeverein – dit keer dus voor het eerst aan koning Charles III, die vorig jaar al invaller was voor zijn zieke moeder koningin Elizabeth II (1926-2022).

Het aantreden van de nieuwe koning betekende dat ook andere leden van de koninklijke familie een andere rol, titel of functie kregen. Dat vertaalde zich ook in nieuwe militaire ere-aanstellingen. Charles is Colonel-in-Chief van alle zeven regimenten van de zogenoemde Household Division. Maar elk regiment heeft een eigen erekolonel en dat is in de meeste gevallen een lid van de koninklijke familie. Door de troonswisseling zijn er drie nieuwe kolonels: koningin Camilla bij de Grenadier Guards, de Prins van Wales bij – hoe kan het ook anders – de Welsh Guards en de Prinses van Wales bij de Irish Guards. Die taak heeft ze overgenomen van William, die op zijn beurt zijn vader opvolgde bij de Welsh Guards. Prinses Anne is onveranderd kolonel van de Blues and Royals en de hertog van Kent is sinds 1974 kolonel van de Scots Guards. Twee hoge officieren zijn kolonel van respectievelijk de Life Guards en de Coldstream Guards. Prins Edward, de kersverse hertog van Edinburgh, is ook een erekolonel, maar dan van de London Guards.

Dat maakt van Trooping the Colour een uitgebreid familie-uitstapje waarbij Charles een aloude traditie in ere herstelde door ook als koning te paard deel te nemen aan de plechtigheid. Hij koos daarvoor de recent door de Royal Canadian Mounted Police aangeboden merrie Noble. Zijn moeder was in 1987 gestopt met paardrijden bij Trooping omdat haar trouwe merrie Burmese – ook een cadeau van de Canadese bereden politie – met ‘pensioen’ was gegaan. Vanaf dat jaar reed ze in een koets naar het paradeterrein, overigens nog wel gevolgd door andere leden van de familie te paard – onder wie echtgenoot prins Philip (1921-2021) en troonopvolger Charles. Die was als driejarige voor het eerst present in 1951 en neemt sinds 1975 te paard deel. Andere familieleden volgden en volgen in een koets, met dit keer ook een meer prominente aanwezigheid van Camilla en Catherine op de paradeplaats. In voorgaande jaren keken ze vanachter de ramen van de Major General's Office op Horse Guards toe.

Na afloop van het tonen van het vaandel gaat het hele gezelschap in optocht via The Mall terug naar Buckingham Palace voor het doorgaans spectaculaire sluitstuk: een fly-past van de Royal Air Force. In vroeger jaren verscheen daarvoor de hele koninklijke familie op het balkon – kinderen, kleinkinderen, neven en nichten, achterneven en achternichten van de Queen. De laatste jaren is het aantal teruggebracht en voor het debuut van koning Charles was alleen het kernteam van de ‘Firm’ uitgenodigd: het koningspaar, William en Catherine met hun kinderen, Anne en echtgenoot Tim Laurence, hertog en hertogin van Edinburgh, hertog van Kent en hertog en hertogin van Gloucester.

Het kleinere gezelschap genoot zichtbaar van de overvliegende toestellen en prins Louis (5) vestigde met zijn grappen en grollen alle aandacht op zich. Hij was de jongste op het balkon – de onverzettelijke hertog van Kent met 87 jaar royaal de oudste. Louis bedekte zijn oren bij het overvliegen van achttien Typhoon gevechtsvliegtuigen die samen het koninklijk monogram ‘CR’ (Charles Rex) vormden.

KOUSENBAND

Windsor Castle is het eeuwenoude decor van de jaarlijkse bijeenkomst van de Orde van de Kousenband, de oudste ridderorde van het Verenigd Koninkrijk: uit 1348 en daarmee al 675 jaar oud. Met zijn troonbestijging is Charles nu ‘soeverein’ van de orde en mag hij nieuwe leden benoemen, zo lang het aantal maar beperkt blijft tot 24 – de koninklijke leden en buitenlandse vorsten niet meegerekend. Dit voorjaar werd voormalig minister van arbeid Catherine Ashton benoemd tot Lady Companion en werd Chris Patten, de laatste gouverneur van Hong Kong, een ridder. Op Garter Monday, zoals de samenkomst wordt genoemd, zijn ze geïnstalleerd. Ze liepen ook voor het eerst mee in de optocht van het kasteel naar de kapel, het spirituele huis van de ridderorde.

St George's Chapel is waar zich de onder meer laatste rustplaatsen bevinden van koningin Elizabeth en prins Philip, en van Elizabeths ouders koning George VI en koningin Elizabeth, de koningin-moeder. Het is ook de plek waar in mei 2018 prins Harry en Meghan Markle elkaar het jawoord gaven en waar twee jaar geleden de sobere uitvaart plaatsvond van prins Philip. Zijn weduwe de Queen zat toen vanwege de coronaregels eenzaam en alleen in haar kerkbank – anders dan haar toenmalige premier Boris Johnson die tal van feestjes organiseerde (zoals later is uitgekomen) hield ze zich strikt aan de voorschriften.

Koning Charles liep mee in de stoet, maar had de zogenoemde ‘mantel van de soeverein’ in de kist gelaten. Deze Sovereign's Mantle, die zijn moeder in 2019 voor het laatst droeg, is langer dan de gewone donkerblauwfluwelen mantels en vraagt om slippendragers. Daar had Charles, die werd vergezeld door zijn vorig jaar in de Orde opgenomen echtgenote Camilla, geen trek in. Zijn broer prins Andrew is ook lid van de Orde en nam naar verluidt deel aan de lunch in Windsor Castle, maar buiten liet hij zich niet zien – evenals vorig jaar overigens.

Vind je dit interessant?

Ontdek nu alle Nederlandse top titels in één app!

Bestel nuAl abonnee?
Log in om verder te lezen

ASCOT

Niemand was aan de paardensport zo toegewijd als koningin Elizabeth. Ze heeft bijna tot haar laatste adem paard en pony gereden, was succesvol eigenaar en fokker van honderden paarden, verdiende miljoenen aan prijzengeld en was volgens velen een wandelende encyclopedie van de paardensport.

Royal Ascot was dan ook sinds jaar en dag haar favoriete uitje aan het begin van de zomer. Daar genoot ze met volle teugen van de over vijf dagen uitgesmeerde paardenraces, toonde emoties wanneer haar paarden wonnen of verloren en ontving er ook gasten – zoals het Nederlandse koningspaar in 2019.

Vraag was in hoeverre koning Charles de traditie, met de landauerrit aan het begin van de racedag en de strikte kledingvoorschriften, zou voortzetten. Hij erfde de honderd paarden van zijn moeder, verkocht een aantal, en is lang niet zo begeesterd van de sport als de Queen was. Camilla daarentegen, die Charles in 1970 voor het eerst ontmoette bij een polowedstrijd, is wel een echte liefhebber. Ze vond het dus helemaal niet erg om zich vijf dagen op te doffen, in een rijtuig te stappen om vanuit de koninklijke loge naar de races te kijken, daar prijzen uit te reiken én met Charles de eerste koninklijke zege van zijn regeerperiode te vieren.

Voor die winst zorgde het paard Desert Hero in de zogenoemde King George V Stakes. De vreugde in de Royal Box was met geen pen te beschrijven en koning en koningin straalden bij het ophalen van de prijs – waaronder een cheque van zo'n 58.000 euro. ‘Ze zijn absoluut opgewonden. Ze kijken al heel lang uit naar Ascot’, vertelde trainer William Haggas. ‘Ik denk gewoon hoe opgewonden mijn grootmoeder de Queen, zou zijn geweest. Dat Charles en Camilla een winnaar hebben en de droom om hier te winnen levend houden was ongelooflijk, en nog wel in zo'n spannende race’, reageerde Zara Tindall, de dochter van prinses Anne en zelf een gelouterde amazone.

Het koningspaar beleefde ook een bijzonder en intiem moment met de Italiaanse jockey Frankie Dettori, die op Ascot afscheid nam na een glorieuze carrière en winst in de Gold Cup en de race om de Queen's Vase. Hij mocht onder het toeziend en goedkeurend oog van koning Charles dan ook een stevige kus geven aan Camilla. ‘Ik had ze voorafgaand aan de race gesproken, over mijn relatie met zijn moeder, en over mijn eerdere overwinning en dan dit! Ik start in de volgende race en win! Het is mijn laatste jaar dus dit was mijn enige kans om de beker van de koning te krijgen en het is overweldigend.’

De paarden waren op Ascot zoals gebruikelijk niet de enige die de aandacht trokken. De kleding van (niet alleen) de koninklijke gasten werd ook van alle kanten belicht en beschreven – van de bijzondere dasspelden van koning Charles, de hoeden van Catherine, Zara en Sophie, de zacht gekleurde ensembles van Camilla tot de hergebruikte jurk (uit 1978) van prinses Anne.