
In deze uitgave
Máxima verovert de verenigde staten
Eindelijk hoeft Máxima bij een koninklijk bezoek eens niet de tweede viool te spelen. Nu Willem-Alexander noodgedwongen in Nederland moest blijven, wist Máxima stralend de Amerikanen om haar vinger te winden. Al wierp het overlijden van koningin Elizabeth wel een schaduw over haar bezoek.
DOOR RICK EVERS
FOTO’S ANP, PPE


Eigenlijk zouden ze samen naar de Verenigde Staten gaan, maar koning Willem-Alexander moest vanwege een longontsteking afzeggen. Dus ging koningin Máxima noodgedwongen alleen op reis. In het geval van een koningin is dat natuurlijk nooit écht alleen. Behalve haar kamenier en kapster, hofdame, een adjudant en andere medewerkers van de hofhouding ging er ook een politieke delegatie met ministers, een staatssecretaris en hun medewerkers plus tal van Nederlandse bedrijven mee. Willem-Alexander zou de handelsdelegatie leiden tijdens het werkbezoek aan Californië en Texas. Sinds hij in 2013 op de troon kwam, heeft hij samen met Máxima een succesvolle reis langs alle Duitse deelstaten gemaakt. Reizen die veel voor de handel en de samenwerking tussen bedrijven en de wetenschap hebben betekend.
Willem-Alexander zal enorm hebben gebaald dat hij niet mee kon naar Amerika. Máxima had in eerste instantie vooral zorgen om haar man. ’Natuurlijk komt die longontsteking niet van de ene op de andere dag’, zei ze. ’Maar als op een gegeven moment de dokter zegt dat het niet kan, dan heb je als vrouw grote zorgen. Hij moet herstellen en aansterken, dat gaat voor. Dat was voor mij de eerste gedachte.’ Maar er is lang voorbereid. Afzeggen was geen optie. ’Het móét’, zei Máxima toen ze terugblikte naar het moment waar-op ze hoorde dat de plannen gewijzigd waren. ’Oké, dan ga ik het overnemen. Ik heb aan hem gevraagd wat de speerpunten zijn en waarop ik me moet concentreren. Toespraak even veranderd, heel snel. Alle hens aan dek voor de nodige veranderingen.’ De tijd in het vliegtuig naar San Francisco heeft ze dan ook goed moeten besteden: ’Heel veel gelezen en herschrijven natuurlijk.’




Geen tweede viool
Mensen die bij het bezoek waren, zeggen dat ze geen beter hoofd van de delegatie hadden kunnen wensen dan koningin Máxima. Door haar charmante uitstraling, haar kennis van zaken en het gemak waarmee ze met mensen in gesprek gaat, was iedereen bijzonder verguld met het bezoek van onze vorstin. Máxima heeft niet alles kunnen doen, omdat het plan was dat zij en koning Willem-Alexander soms zouden opsplitsen. Willem-Alexander zou het hoofdprogramma volgen en Máxima – dat is nou eenmaal haar rol – zou de tweede viool spelen. Zo gaat het ook vaak tijdens staatsbezoeken. Máxima is niet dé koningin, maar draagt die titel als de vrouw van de koning. Deze keer was het helemaal anders en mocht ze stralen als het symbool van ons koninkrijk. De enige schaduw over het bezoek was het onverwachtse overlijden van koningin Elizabeth, die Máxima goed gekend heeft. Vanuit Texas liet zij weten: ’We zijn verdrietig, maar dankbaar voor alles wat koningin Elizabeth heeft gedaan. Met onvermoeibare energie en toewijding heeft ze haar volk gediend in de laatste zeventig jaar en ik kan mij geen andere betere manier denken dan haar voorbeeld te volgen en ons werk te blijven doen, ook voor ons volk.’




Máxima pakte het bezoek anders aan dan Willem-Alexander had gedaan, hij is neutraler in zijn werk. Hij is van de grapjes om het ijs te breken, om vervolgens vooral veel vragen te stellen. Máxima gaat echt in gesprek en vertelt ook eigen anekdotes. Over het leren van de Nederlandse taal, over haar herinneringen aan de protesten van homo’s indertijd om te vechten voor gelijke rechten. In de wijk Castro in San Francisco ontmoette Máxima, passend gekleed in een roze capejurk van modehuis Natan, ook nog een paar andere ’queens’, dragqueens om precies te zijn. Ze bezocht onder meer de eerste gaybar waar eind jaren zestig al ramen waren, omdat homo’s zich er veilig genoeg voelden om zich niet te verstoppen.






Máxima improviseerde buiten een toespraakje, waarin ze opmerkte dat Nederland en San Francisco nog veel van elkaar kunnen leren. De veiligheid voor LHBTI’ers in Nederland wordt de laatste jaren namelijk niet beter. De koningin deed ook nog een woordje in het Spaans, omdat ze merkte dat er veel bewoners met Zuid-Amerikaanse roots waren komen kijken. Dat leverde Máxima extra waardering op en een joelende menigte. Onze koningin bezocht ook een aantal toeristische plekjes. Ze maakte een fotootje bij de Golden Gate Bridge en ze maakte in Austin een fietstochtje langs de Colorado River. Ze kreeg daar een paar echte Texaanse cowboylaarzen cadeau. Haar dochters hadden Máxima al aangespoord een paar mee te nemen. Destijds in Argentinië waren cowboylaarzen de eerste hakken die Máxima zelf droeg als vijftienjarig meisje.


Máxima pakt zo’n bezoek anders aan dan WA had gedaan
Kansen pakken
Minister Liesje Schreinemacher verwacht dat Máxima’s bezoek tientallen miljoenen euro’s voor Nederland gaat opleveren. Tijdens het bezoek zijn al concrete afspraken gemaakt, zegt ze, onder meer op het gebied van data (Máxima bezocht bijvoorbeeld Google) en behandelingen voor kanker. De koningin maakte zich ook sterk voor de rechten van vrouwen. In Texas, een van de meest conservatieve staten van Amerika, is het recht op abortus teruggedraaid. Daar zei de koningin dat ze vindt dat vrouwen ’hun kansen moeten pakken’. Máxima hamerde op het recht op keuzevrijheid. Aan het eind van het bezoek liet ze doorschemeren dat ze hoopt dat een volgend bezoek aan Amerika, mét Willem-Alexander, snel in de agenda komt. Amerika heeft meer deelstaten dan Duitsland, dus overal naartoe gaan zou heel wat jaren kosten. Maar de belangen zijn groot. ’Zo veel potentie, economisch, maar ook sociaal en academisch, qua samenwerking’, zegt ze. Maar eerst moet Willem-Alexander nog wat aansterken. Ze heeft goede hoop: ’Hij zegt tenminste dat het goed met hem gaat. Ik kijk ernaar uit om hem zelf te zien.’