Monic er gaat iets veranderen nu, ik voelhet’

‘Ik vind mezelf een enorme geluksvogel met hoe mijn leven zich tot nu toe heeft ontvouwen’

Het is alsof ik op een kruispunt sta. Voor mijn gevoel ga ik zowel privé als op werkgebied een nieuwe fase in. Zo staat onze dochter Javaj op het punt uit te vliegen. Gisteren brachten we haar koffertje langs in Amsterdam, waar ze de komende maanden op het huis van vrienden van ons mag passen. Met zijn drieën wandelden we door het Oosterpark, we mijmerden over haar nieuwe leventje; daar kun je je groenten halen en bij dat tentje lekkere koffie. We haalden iets te eten en ’s avonds gingen Ralph en ik weer naar huis. Vanochtend fietsten we met zijn tweetjes naar de markt en ik voelde: er gaat iets veranderen nu. Wij moeten een nieuw evenwicht vinden. Wat betekent deze nieuwe fase voor ons, wat willen wij nog doen samen? Hier blijven, in ons fijne Zaanse huis of misschien toch wel de wereld in trekken? Qua werk ben ik me ook aan het bezinnen. Wat kan ik nu nog toevoegen behalve een volgende rol? Ik denk absoluut dat er altijd weer nieuwe en interessante rollen zullen zijn. Maar ik voel ook de behoefte om zelf meer te initiëren, te schrijven en maken, me in te zetten voor zaken die mijn eigen leven overstijgen. En ik weet nog niet precies welke kant het allemaal op zal gaan. En dat hoeft ook niet. Antwoorden laten zich niet afdwingen, er is geen haast en bovenal vind ik mezelf een enorme geluksvogel met hoe mijn leven zich tot nu toe heeft ontvouwen.’

‘Vanochtend fietsten we met z’n tweetjes naar de markt en ik voelde: er gaat iets veranderen nu. We moeten een nieuw evenwicht vinden’

II ‘Ik geloof heilig dat je het leven moet leven, om het te kunnen spelen. En omgekeerd geloof ik ook dat spelen en het vertellen van verhalen je kunnen helpen om het leven te begrijpen. Welke kant mijn pad ook op gaat, ik weet in elk geval zeker dat ik altijd verhalen zal blijven vertellen, in welke vorm dan ook. Verhalen waar mensen iets aan hebben, die inzicht geven, waar ze om moeten lachen en die het onbegrijpelijke een piepklein beetje begrijpelijker maken. Dat is, simpel gezegd, de reden dat ik acteer. Ik ben altijd op zoek naar hoe je een tekst diepgang kan geven, er lagen aan toe kunt voegen. Want niemand is alleen maar “boos” of “slecht”. Soms zouden we dat wel willen, want het maakt het een stuk makkelijker om iemand in een hokje te plaatsen, maar ik wil juist op zoek naar de nuance, de diepgang, het tegenstrijdige, misschien wel gewoon het menselijke. Want wij mensen zijn voortdurend in beweging. We hebben niet één identiteit, we hebben er een heleboel. Ik ben niet alleen actrice, niet alleen moeder, niet alleen Brabants, ik ben zelfs niet alleen “vrouw”. Ik geloof ook niet dat het goed is om één identiteit het allerbelangrijkste te maken. Mij is het altijd vrij goed afgegaan om die verschillende rollen naast elkaar te kunnen laten bestaan. Zo wisselde ik drukke periodes, waarin ik veel van huis was, altijd af met langere periodes thuis. En in mijn afwezigheid was Ralph altijd bij Javaj. Ik heb een man getroffen die er zelf geen grootse ambities op nahield. Vroeger maakte hij kunst, samen met zijn zusje en op een gegeven moment is hij mijn agentschap gaan doen. Hij vond dat onderhandelen wel leuk en op deze manier hielden we dat geld binnenboord. En daarnaast vond hij het heerlijk om er voor onze dochter te zijn. Ik weet nog goed dat toen Javaj heel klein was hij op de fiets, met haar in de draagzak, naar de repetities kwam, zodat ik haar zelf kon voeden en niet hoefde te kolven. En vervolgens fietsten ze weer naar huis, en ging ik verder. Ik geloof niet dat er veel mannen zijn die dat willen en ook kunnen; volledig thuis bij de kinderen zijn. En nu is het echt niet zo dat hij heel onderdanig alleen maar voor Javaj heeft gezorgd; hij zocht zijn feestjes echt wel uit hoor. Maar het heeft er wel voor gezorgd dat ik me vrijer kon bewegen en mijn rol als moeder en actrice op een prettige manier naast elkaar konden bestaan.’

‘Met Javaj in de draagzak kwam Ralph naar de repetities, zodat ik haar zelf kon voeden en niet hoefde te kolven. Ik geloof niet dat er veel mannen zijn die dat willen en ook kunnen’

III‘Ik prijs mezelf ook gelukkig met dat mijn werk, grotendeels, gewoon door kon gaan in deze bizarre tijd. Zo werd ik vorig jaar gevraagd om een masterclass acteren te geven via grootmeesters.nl en daarnaast had ik mijn stemmenwerk en ook het filmen ging op een gegeven moment gewoon weer van start. Toen heb ik de film Ferry gedaan en nu zit ik midden in de opnames van twee nieuwe fantastische series: Arcadia en Geldwolven. Maar ik was, net als iedereen, die corona wel zo ontzettend zat. Het niet kunnen vieren maakt het leven zo kaal. Geen familieweekenden en weinig feestjes met vrienden; geen premières, de bioscopen dicht, collega-theateracteurs die werkloos thuiszitten, was erg droevig. Evenals elkaar niet vast kunnen houden om elkaar te troosten bij een begrafenis. Maar het zit niet in mijn genen om in een hoekje te gaan zitten sippen. Zo heeft deze tijd mij ook geleerd om op andere manieren mijn “voeding” te krijgen. Een wandeling met een goede vriendin of het lezen van een mooi boek kunnen ook vervullen. Of met het neefje en de oom van Ralph vogels kijken; hun vogelliefhebberij is in de coronatijd volledig op mij overgeslagen. Hier rondom het Twiske kun je je hart ophalen als vogelaar en hij zoekt dan op waar we bijzondere vogels kunnen spotten en dan gaan we samen met een verrekijker op pad. Die wandelingen zijn vaak koud en best oncomfortabel omdat je vaak lang moet wachten, maar de euforie als we dan eenmaal een paar nonnetjes, prachtige eenden die hier overwinteren, hebben gespot!

Mijn moeder heeft mij geleerd dat je bij tegenslag niet in een hoekje moet wegkruipen, maar dat je ook kunt kijken naar wat je wel hebt. Het is wat zij mij heeft voorgeleefd: dat je het onder alle omstandigheden goed kunt hebben. Toen mijn vader overleed en zij met drie kinderen van 10, 13 en 14 achterbleef, is ze moedig voorwaarts gegaan. Ze is op een gegeven moment weer gaan studeren en toen wij uit huis gingen, is zij vanuit Brabant in Amsterdam gaan wonen omdat ze dat een fijnere plek vond voor een vrouw alleen. En natuurlijk had zij groot verdriet, want het ís heel verdrietig als iemand van wie je houdt zo veel te vroeg moet afhaken. Als een lichaam het niet meer doet, maar de geest nog zo graag wil. Maar ze heeft haar verdriet nooit op ons gegooid en dat vind ik knap. En als je haar nu eens ziet, ze is 81 en zo actief en fit. Uiteindelijk is ze met haar nieuwe partner weer terugverhuisd naar Brabant en op dit moment is ze bezig met het volledig verduurzamen van haar huis, inclusief warmtepomp en een moestuin. In mijn moeder heb ik heel prettig voorbeeld.’ IV ‘Van mijn vader heb ik geleerd dat je het avontuur moet grijpen als het zich aandient. Hij was wiskundeleraar en toen hij een baan kon krijgen in Suriname, besloot hij met zijn hele gezin die kant op te gaan. Ik heb daar van mijn derde tot zevende gewoond en Suriname is echt het paradijs uit mijn jeugd. Ik bewaar daar zulke mooie herinneringen aan; hoe we ieder weekend de magische binnenlanden ingingen, we altijd buiten waren, omringd door de natuur. Ik weet zeker dat ik dankzij onze tijd daar ook een ander perspectief heb meegekregen, doordat je al jong ziet dat de wereld nog zo veel meer is dan jouw dorp in Brabant.

‘Je hebt geen invloed op waar je wieg staat, maar het feit dat die van mij hier heeft gestaan, maakt dat ik me kan inzetten voor kinderen die minder mazzel hadden’

Vind je dit interessant?

Ontdek nu alle Nederlandse top titels in één app!

Bestel nuAl abonnee?
Log in om verder te lezen

In mijn eigen leven heb ik ook altijd met beide handen het avontuur proberen te grijpen. Door veel te reizen, maar ook door op werkgebied mooie kansen te pakken. Bijvoorbeeld toen ik werd gevraagd om de hoofdrol te spelen in Unfinished Sky, de Australische remake van De Poolse bruid. Daarvoor zou ik dan langere tijd in Australië moeten zijn voor opnames. Javaj was toen vijf en Ralph en ik besloten toen dat zij, op onze eigen kosten, ook mee zouden gaan. Terwijl ik in Brisbane aan het filmen was, zijn zij met zijn tweetjes door de woestijn van Adelaide naar Ayers Rock gaan rijden. Een waanzinnige tocht, maar terwijl ik op de set stond hoorde ik ineens allemaal verhalen over hoe gevaarlijk die route eigenlijk was. Toen kreeg ik het wel even benauwd maar het ging natuurlijk gewoon goed en na de opnames zijn we met zijn drieën verder gereisd. Op deze manier zijn we ook naar Zuid-Afrika gegaan. Die avonturen pakken ze je niet meer af. Ze hebben mij als mens verrijkt en doen beseffen dat je niet alleen leeft, dat er heel veel mensen zijn die minder geluk hebben gehad. Vanuit dat gevoel ben ik me aan het begin van de coronatijd, toen alles heel even echt stillag, als ambassadeur gaan inzetten voor Child Houses; een stichting die wordt geleid door Alaeddin Janid, een Syrische man die ooit de oorlog ontvluchtte. Hij heeft met zijn team in Noordwest-Syrië een huis gehuurd waar ze al 185 (wees)kinderen met veel liefde hebben opgevangen. Ze doen geweldig werk en dat steun ik heel graag met mijn eigen stichting Small Change. Je hebt geen invloed op waar je wieg staat, maar het feit dat die van mij hier heeft gestaan, maakt dat ik me wil en kan inzetten voor mensen, of in dit geval, kinderen die minder mazzel hadden.’

‘Ik verzet me hevig tegen de botoxcultuur. Vinden ze dat ik een oude kop heb, dan is dat maar zo’

‘Maar goed, ik ben ook niet heilig, ik verf mijn haar en heb lang geleden mijn flaporen recht laten zetten’

V ‘Wat ik erg lastig vind van deze tijd, is het idee dat veel dingen maakbaar zijn. Dat het idee gewekt wordt dat je veel dingen zelf in de hand hebt. Daarom vind ik sociale media ook zo moeilijk. Het liefst zou ik er lekker vanaf gaan maar ik kan me toch niet helemaal losmaken van het gevoel dat je dat medium nodig hebt als actrice. Bovendien kan ik het inzetten om aandacht te vragen voor Child Houses. Maar ik maak me verder geen illusies; ik heb 18.000 volgers, wat niks in vergelijking met anderen, want ik ben sowieso toch veel te laat begonnen. Maar goed, op Instagram viert die maakbaarheid natuurlijk hoogtij: al die ogenschijnlijk perfecte leventjes. De een mooier dan de ander, niemand die oud wordt, maar het is een illusie, ben ik bang. Ik verzet me dan ook hevig tegen die hele botoxcultuur. Dat roep ik ook waar ik kan. Ik ben ervan overtuigd dat sommige regisseurs mij niet vragen omdat ze vinden dat ik een oude kop heb, maar ` dat is dan maar zo. Dat het iets laten inspuiten zo normaal is geworden, vind ik van een ongezonde decadentie. En het heeft ook gewoon zo geen zin! Ik bedoel, het is vechten tegen de bierkaai; het gaat uiteindelijk toch hangen. Het is natuurlijk veel verstandiger om te accepteren dat we ouder worden. Maar goed, ik ben ook niet heilig, ik verf ook mijn haar en heb lang geleden mijn flaporen recht laten zetten. Dus ik ben ook zeker een kind van deze tijd. Maar er zit een grens aan dat idee van maakbaarheid. Natuurlijk mag je aannemen dat je je immuunsysteem een boost kan geven door koude baden te nemen, maar je kunt er geen kanker mee genezen. Want kanker is, in de meeste gevallen, niks anders dan dikke vette pech. Toen mijn vader overleed zeiden mensen ook weleens: “Ja, maar hij was ook een binnenvetter.” O, daar werd ik zo kwaad van. Binnenvetter of niet, dit is iets wat je gewoon overkomt, dat heb ik al heel vroeg geleerd. Daar heb je vrij weinig invloed op, net zo goed als op waar je wieg heeft gestaan. Sommige dingen gebeuren nu eenmaal en worden meestal dragelijker als je ze accepteert. Hoe beter je daarin wordt, hoe prettiger je leven is.’

‘Dingen worden meestal dragelijker als je ze accepteert. Hoe beter je daarin wordt, hoe prettiger je leven is’

VI ‘Neem de dood. Het enige wat de dood je leert, is dat je er bent. En dat dat helemaal niet zo vanzelfsprekend is. En dat je er dus maar beter het beste van kunt maken. Het is het verschil tussen denken: gadverdamme, fiets ik wéér door de regen. Of denken: ik kán nog fietsen door de regen, mijn benen doen het, ik ben er nog. Dat maakt een verschil van dag en nacht. En begrijp me niet verkeerd; natuurlijk zit ik ook regelmatig met een chagrijnige kop op de fiets als het ineens begint te plenzen en mopper ik in mezelf van jézus wat is het hier toch lelijk. Maar soms lukt het me om het om te draaien. En te denken: ik kán fietsen en dat is fijn. En door deze regen zijn de planten hier langs de weg zo mooi groen. En hé, daar loopt iemand, misschien kan ik wel naar diegene lachen. Het is dus echt niet alsof ik altijd als een blije boeddha door de regen fiets, maar ik weet wel dat ik mijn gedachten kan sturen. En dat als mij dat lukt, ik oprecht kan voelen dat ik blij ben dat ik er ben.’

STYLING RAMONA DA CRUZ LOPES HAAR & MAKE-UP SANNE LE GRAS-BLEEKER VOOR KEVIN MURPHY & CHARLOTTE TILBURYASSISTENT-FOTOGRAAF DAVID DIJKHOF STYLINGASSISTENT ALANA LIEVENS CREATIVE PRODUCER MEMOUNA AHARRAMMET DANK AAN MART VISSER VOOR ZIJN ATELIER EN MODE-ARCHIEF EN HORTUS BOTANICUS AMSTERDAM